Open login
Главная
«Яңриди әҗәм наваси…».
07.12.2013 16:41   

«Уйғур Авази» гезити  6 декабрь 2013 ж.

Мошу нахшини өткән әсирниң 80 — 90-жиллирида зор маһарәт билән иҗра қилған Өзбәкстанниң хизмәт көрсәткән артисти Саламәт Шәрипҗановани билмәйдиған уйғур болмиса керәк. Бу нахша иҗрачиниң маһарити арқилиқла әмәс, шундақла мәптункар аһаңи вә бәдиийлиги жуқури мәтини биләнму сәнъәтхумар хәлқимизниң дилиға илһам, җисмиға қувәт, қәлбигә пәрваз ата қилған сехирлиқ бир мөҗүзә болған еди дәп ейтсақ, мубалиғә болмас. Аридин 30 жилдин ошуқ вақит өтүп, шу мөҗүзикар нахшиниң Чайковский намидики музыка колледжиниң студенти, яш иҗрачи Муштәри Исламованиң орунлишида тәкрар яңриши кишини жүткән әңгүштәрни тәсадипи тепивалғандәк бир һаләткә салғанлиғи һәқиқәт.

Буниңдин үч жил муқәддәм пәқәт сәнъәт үчүн яралған бу қиз өзиниң дәсләпки йәккә иҗадий кечини өткүзгәнлиги тамашибинларниң ядида болса керәк. Әйнә шу кәчтә хәлиқ нахшилирини бабиға йәткүзүп орунлаш, сәһнидә өзини тутуши вә көпчиликни өзиниң йеқимлиқ авази билән мәһлия қилған қиз һәққидә әҗайип иллиқ инкаслар изһар қилинди. Әйнә шуларниң қатарида атақлиқ язғучимиз, һели мәрһум Мәсүмҗан Зулпиқаров «муштәри» дегән сөзниң «херидар» дегән мәнани билдүридиғанлиғини, җүмлидин хәлқимизниң һәрқачан мошундақ талантлиқ нахшичи қизиға херидар болуп қалидиғанлиғини тәкитлигән болса, Қазақстан хәлиқ артисти Туңғышбай Жаманқулов вә Алмутидики Яш өсмүрләр театриниң муавин мудири Бақыт Бөпебаев Муштәриниң пәқәт уйғур хәлқиниң нахшичисила әмәс, шундақла пүткүл Қазақстан сәнъитиниң йоруқ юлтузи болуп қалидиғанлиғиға ишәнчә билдүргән еди.

Йеқинда Челәк йезисидики Мәдәнийәт өйидә өткән Муштәриниң концерт программисини тамашә қилиш җәриянида жуқурида ейтилған сөзләрниң һәқиқәт екәнлигиниң гувачиси болдуқ.

—            Паһ, немә дегән җилвикар аһаң, немә дегән мәптункар үн. Атақлиқ нахшичилиримиз Нурбүви Мәмәтова, Айтурған Һасанова орунлиған «Сеғинип кәлдим», «Ләйлигүл», «Яңриди әҗәм наваси» кәби нахшилар Муштәри Исламованиң иҗрасида техиму җараңлиқ яңрап, көңүлләргә арамбәхш дәмләрни һәдийә қилди, — дәйду Челәк йезисиниң турғуни, Әмгәкчиқазақ наһийәлик Уйғур этномәдәнийәт мәркизиниң муавин рәиси Айнисәм Вайдинова концерттин тәсирләнгән һалда.

—            Мошу йешида хәлиқ нахшилирини Муштәри қизимиздәк җошқун кәйпият билән вайиға йәткүзүп орунлиған нахшичини техи учратмиған едим, — дәйду һаяҗинини йошуралмиған Ғәйрәт йезисиниң турғуни Әпхан Әйсарова.

—            Һазирқи яшлар асасән заманивий, вараң-чуруңи билән дараң-дуруңи көпирәк, худди суниң көвүгидәк йеник, пәқәт бирла қетим аңлашқа ярайдиған, әстә қалмайдиған тәсирати йоқ нахшиларға һәвәс қиливатқан пәйттә бу талантлиқ нахшичи қизимизниң хәлиқ нахшилириға көңүл бөлүп, уни маһирлиқ билән иҗра қилишиниң өзи бир җасарәт дегән болар едим, — дәйду наһийәниң Пәхрий граждани Абдуғени Абубәкиров.

Һә, бу жүрәк қетидин чиққан инкаслар йүзлигән тамашибинларниң көңлидики сөз екәнлиги шәк-шүбһисиз.

«Қуш угида немә көрсә шуни алиду» дегәндәк, өзиниң қәлб һарарити сиңгән «Сеғиндиңму», «Йоллар» қатарлиқ нахшилири арқилиқ хәлқимиз арисида аммибаплиққа еришкән композитор Абләһәт Исламов билән истедатлиқ актриса Сумбат Ғениярованиң аилисидә өскән Муштәриниң башқичә йол таллиши мүмкин әмәс еди.

Демәк, ярилишидин нахша-сазниң қудрәтлик сехирини һис қилип өскән Муштәри дәсләп уссулға иштияқ бағлиған болса, пәйдин-пәй у нахша ейтиш ишқида йенишқа башлиди. Сөзсизки, униң бу хаһишини ата-аниси — Абләһәт билән Сумбат қоллап-қувәтлиди. Шундақла мәктәп даирисидә вә униңдин ташқири өткүзүлүп туридиған сәнъәт көрүклиригә, һәрхил фестивальларға қатнишишқа яр-йөләк болди. Нәтиҗидә у 2011-жили Астанада алтә миңдин ошуқ өсмүр қатнашқан сәнъәт фестивалида «Қазақстанниң алтун аһаң саһиби» намини елишқа муйәссәр болған болса, «Жарқын болашақ» конкурсиға қатнишип, «Әнші бұлбұлдар» мукапитини йеңивалди.

Келәчигидин зор үмүт күткүзидиған, сәнъәт көкидә Чолпан болуп парлишиға үмүтләндүридиған бу мәптункар аваз егисигә хәлқимизниң сәнъәткә болған тәшналиғини қандурушта йүксәк пәрваз, боғулмас аваз, иҗадий маһарәт тиләймиз.

Мәһәмәтҗан ҺАПИЗОВ.

Әмгәкчиқазақ наһийәси.

http://uyguravazi.kz/?p=11020#more-11020

 
Интересный материал? Поделись с другими: